Οι εικόνες που θα δείξουμε είναι ένα ντοκουμέντο από τη δίκη της Στενής Αυτοάμυνας (Ο.Π.Λ.Α.) Θεσσαλονίκης που διαδραματίστηκε στον τελευταίο όροφο της οδού Αγίας Σοφίας αρ. 3, στις μετέπειτα σχολές Βαλαγιάννη. Κάποιοι την ξέρουν και σαν Βιομηχανική Σχολή. Οι εικόνες προέρχονται από το ντοκιμαντέρ «Βίοι παράλληλοι του εμφυλίου πολέμου» αρ. 5.
Το έκτακτο στρατοδικείο διήρκεσε δεκαεπτά μέρες, από τις 28 Αυγούστου έως τις 14 Σεπτεμβρίου του 1947. Από τους 67 κατηγορούμενους καταδικάστηκαν σε θάνατο οι 52. Το στρατοδικείο έδωσε χάρη σε πέντε από αυτούς, που μετατράπηκε η ποινή τους σε ισόβια κάθειρξη. Οι άλλοι 47 εκτελέστηκαν σε τρία γκρουπ λίγο καιρό μετά, πίσω από τις φυλακές του Γεντί Κουλέ. Στα αρχεία της Ε.Ρ.Τ. αναφέρεται λανθασμένα ότι οι εικόνες αυτές προέρχονται από ένα στρατοδικείο του Βόλου.
Είμαι απόλυτα βέβαιος, μετά από ενδελεχή έρευνα, ότι πρόκειται για τη δίκη της Στενής Αυτοάμυνας. Τώρα πώς έμειναν αυτές οι εικόνες που όμως δεν έχουν ήχο;
Από κατηγορούμενους που επέζησαν και τους είχα πάρει συνέντευξη, μου είπαν ότι το 1947 μόλις είχαν έρθει οι Αμερικάνοι στην Ελλάδα και μαζί τους έφεραν και την τεχνολογία τους, μικρόφωνα, κάμερες κλπ. Έτσι αποτυπώθηκαν ίσως για πρώτη φορά εικόνες από έκτακτο στρατοδικείο του εμφυλίου και μάλιστα ενός από τα μεγαλύτερα που έγινε στη χώρα μας. Πολλά παιδιά που -όπως φαίνεται άλλωστε- δεν ξεπερνούσαν το εικοστό πέμπτο έτος της ηλικίας τους, εκτελέστηκαν άδικα από το μοναρχοφασιστικό καθεστώς της εποχής που τότε εκπροσωπούνταν από τον κεντρώο πρωθυπουργό Θεμιστοκλή Σοφούλη, χωρίς να έχουν άμεση σχέση με τα αδικήματα, σε μια προσπάθεια να εξοντωθεί ο ανθός της ελληνικής νεολαίας.
Εβδομήντα χρόνια μετά (1947-2017) ο αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη συνεχίζεται…
Τάσος Κατσαρός, Ιούνιος του 2017
Δείτε σχετικά στο indexanthi.gr:
- Συνομιλία με τον Τάσο Κατσαρό
- Όλοι οι δοσίλογοι και φιλοναζιστές που έδρασαν στην κατοχή
- Ένα ακόμη πολιτικό και δικαστικό έγκλημα