Μετά την προαναγγελία ελέγχων από τον Ε.Φ.Ε.Τ. (εδώ) αλλά και την… εμπειρία προηγούμενων ετών, παραθέτουμε ανακοίνωση του Κέντρου Προστασίας Καταναλωτών για το σοβαρό ζήτημα των ειδών που πωλούνται στα σχολικά κυλικεία: τι πρέπει να διαθέτουν και σε ποιες τιμές.
Τα κυλικεία των σχολείων οφείλουν να έχουν αναρτημένο τιμοκατάλογο που να ενημερώνει στα ελληνικά (τουλάχιστον) για τα πωλούμενα είδη. Στον τιμοκατάλογο θα αναφέρονται με ευανάγνωστα γράμματα από μαθητές και δασκάλους οι τιμές των ειδών. Σύμφωνα με το αρμόδιο υπουργείο, το κυλικείο είναι υποχρεωμένο να διαθέτει τα είδη αυτά καθ’ όλη τη διάρκεια της λειτουργίας του.
Σύμφωνα με τις Υπουργικές Αποφάσεις 707/2016 (Φ.Ε.Κ. Β’ 2091) και Υ1γ/2013 (Φ.Ε.Κ. Β 2135), στα σχολικά κυλικεία-καντίνες (σταθερές) επιτρέπεται να πωλούνται τα παρακάτω προϊόντα:
Φρούτα-λαχανικά
- Φρέσκα φρούτα-λαχανικά ανάλογα με την εποχή (π.χ. μήλο, αχλάδι, πορτοκάλι, μανταρίνια, μπανάνα, βερίκοκα, ροδάκινο κ.α.), καλά πλυμένα και συσκευασμένα σε ατομική μερίδα
- Αποξηραμένα φρούτα (π.χ. βερίκοκα, δαμάσκηνα, σύκα, σταφίδες, μπανάνες κ.α.) χωρίς προσθήκη ζάχαρης, συσκευασμένα σε ατομική μερίδα μέχρι πενήντα γραμμάρια
- Φυσικός χυμός φρούτων ή και λαχανικών που παρασκευάζεται εντός των κυλικείων-καντινών. Δεν επιτρέπεται η προσθήκη σακχάρων ή άλλων γλυκαντικών ουσιών. Συστήνεται να είναι δυνατή η κατανάλωσή του άμεσα μετά την παρασκευή του, σε ποτήρια μιας χρήσης ανακυκλώσιμου υλικού
- Φρουτοσαλάτα που παρασκευάζεται εντός των κυλικείων-καντινών, από φρέσκα, καλά πλυμένα φρούτα εποχής. Δεν επιτρέπεται η προσθήκη σακχάρων ή άλλων γλυκαντικών ουσιών
- Σαλάτα από φρέσκα, καλά πλυμένα λαχανικά, που παρασκευάζεται εντός των κυλικείων-καντινών, χωρίς προσθήκη αλατιού. Επιτρέπεται μόνο η προσθήκη ελαιολάδου, ξυδιού ή λεμονιού
- Συσκευασμένοι φυσικοί χυμοί φρούτων και ομοειδών προϊόντων, χωρίς συντηρητικά και χωρίς προσθήκη ζάχαρης, σε ατομική συσκευασία μέχρι και 33 0ml.
Γαλακτοκομικά
- Γάλα τυποποιημένο, παστεριωμένο, σε ατομική συσκευασία ως πεντακόσια ml, πλήρες και ημιαποβουτυρωμένο (1,5-1,8% λιπαρά)
- Σοκολατούχο γάλα με χαμηλά λιπαρά (max. 1,8%) σε συσκευασία ως 250 ml
- Γιαούρτι τυποποιημένο (ως 5% λιπαρά), χωρίς πρόσθετα σάκχαρα, σε ατομική μερίδα ως διακόσια γραμμάρια
- Ροφήματα από συνδυασμούς φρέσκου γάλακτος και φρέσκων φρούτων, που θα παρασκευάζονται στο κυλικείο. Δεν επιτρέπεται η προσθήκη ζάχαρης. Απαγορεύεται η διάθεση άλλων τυποποιημένων αναλόγων ροφημάτων, καθώς και η χρήση έτοιμης σκόνης για την παρασκευή τους
- Τυριά πολύ σκληρά, σκληρά, ημίσκληρα, μαλακά. Συστήνονται τυριά παραδοσιακά και ελληνικά Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Εξαιρούνται τα ανακατεργασμένα ή τηγμένα τυριά και ανακατεργασμένα τυριά με αλειφώδη υφή
Απλά αρτοπαρασκευάσματα ή αρτοσκευάσματα
- Κουλούρι σησαμένιο ολικής άλεσης, πλούσιο σε φυτικές ίνες ή λευκό
- Κριτσίνια ολικής άλεσης, πλούσια, σε φυτικές ίνες ή λευκά, σε ατομική συσκευασία ως πενήντα γραμμάρια
- Φρυγανιές ολικής άλεσης, πλούσιες σε φυτικές ίνες ή λευκές, σε ατομική συσκευασία ως πενήντα γραμμάρια
- Κράκερς ολικής άλεσης, πλούσια, σε φυτικές ίνες ή λευκά σε ατομική συσκευασία ως πενήντα γραμμάρια.
Τα παραπάνω απλά αρτοπαρασκευάσματα πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες προδιαγραφές:
- Κορεσμένα λιπαρά ως 3%
- Τρανς λιπαρά ως 0,1 %
- Νάτριο ως 0,5%.
Διάφορα αρτοσκευάσματα
- Μουστοκούλουρα σε ατομική μερίδα ως εξήντα γραμμάρια
- Μπισκότα απλά, χωρίς γέμιση, σε ατομική συσκευασία (ως εξήντα γραμμάρια) με τις ακόλουθες προδιαγραφές: 1. Η περιεκτικότητά τους σε trans λιπαρά να μην υπερβαίνει το 2% των ολικών λιπιδίων 2. Ανά εκατό γραμμάρια προϊόντος: α) η ζάχαρη και τα ολικά λιπαρά να μην υπερβαίνουν –καθένα- τα δέκα γραμμάρια β) τα κορεσμένα λιπαρά να μην υπερβαίνουν τα πέντε γραμμάρια και δ) το νάτριο να μην υπερβαίνει το μισό γραμμάριο
- Σταφιδόψωμο σε ατομική μερίδα ως εξήντα γραμμάρια
- Μπάρα δημητριακών ολικής άλεσης σε ατομική μερίδα ως σαράντα γραμμάρια, η οποία να πληροί τις ακόλουθες προδιαγραφές: Κορεσμένα λιπαρά ως 3%, τράνς λιπαρά ως 0,1% και νάτριο ως 0,5%.
- Τυρόπιτα-πίτα λαχανικών σε ατομικές μερίδες των 120 γραμμαρίων και με συγκεκριμένες προδιαγραφές: 1. Η λιπαρή ύλη για τη ζύμη-φύλλο πρέπει να είναι αποκλειστικά από ελαιόλαδο, μαλακή μαργαρίνη ή φυτικά έλαια, όπου το τελικό προϊόν δεν πρέπει να ξεπερνάει το 30% σε συνολικά λιπαρά και το 0,1% σε trans λιπαρά 2. Το τυρί που θα χρησιμοποιείται στις τυρόπιτες θα πρέπει να αποτελεί τουλάχιστον το 40% του συνολικού βάρους. Συστήνονται τυριά παραδοσιακά και ελληνικά Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Απαγορεύεται η χρήση τετηγμένων τυριών
- Πίτσα, με τις ακόλουθες προδιαγραφές: 1. Για τη βάση, τα επιτρεπόμενα υλικά είναι αλεύρι, αβγό, γιαούρτι, αλάτι και μυρωδικά βότανα. Απαγορεύεται η χρήση ενισχυτικών γεύσης όπως το γλουταμινικό μονονάτριο 2. Για τη γέμιση, τα επιτρεπόμενα προϊόντα είναι τυρί, τομάτα, πιπεριές, μανιτάρια, κρεμμύδι, καλαμπόκι. Δεν επιτρέπεται η χρήση σάλτσας και αλλαντικών.
Σάντουιτς
Τα σάντουιτς/τοστ μπορούν να παρασκευάζονται με συνδυασμούς των τροφίμων των επόμενων παραγράφων. Μπορούν να είναι τυποποιημένα ή να παρασκευάζονται στον χώρο του κυλικείου-καντίνας αυθημερόν. Επιτρέπεται η χρήση όλων των ειδών ψωμιού, ολικής άλεσης πλούσιου σε φυτικές ίνες ή λευκού, όπως ψωμάκι ατομικό, ψωμί για τοστ, μπαγκέτα, ελληνική πίτα, αραβική πίτα, σησαμένιο κουλούρι. Συστήνεται το ψωμί ολικής άλεσης. Δεν επιτρέπονται το μπριος, το κρουασάν ή το πιροσκί. Η ελληνική πίτα δεν πρέπει να περιέχει γλυκουρονικό νάτριο.
Δεν επιτρέπεται η χρήση άλλων αλλαντικών εκτός από βραστή γαλοπούλα, με τις ακόλουθες προδιαγραφές: Κορεσμένα λιπαρά ως 1% και νάτριο ως 1%. Επιτρέπεται η χρήση τυριών (όπως αναφέρονται παραπάνω στην παράγραφο «γαλακτοκομικά»). Λαχανικά όλων των ειδών μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Ελιές χωρίς το κουκούτσι και πάστα ελιάς μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Αβγό καλά βρασμένο μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Από λιπαρές ύλες επιτρέπεται μόνο η προσθήκη ελαιολάδου.
Επιτρέπεται η παρασκευή γλυκών σάντουιτς με συνδυασμό των προαναφερομένων ψωμιών και με γέμιση μία κουταλιά της σούπας μέλι ή μέλι-ταχίνι.
Γλυκίσματα
- Κρέμα και ρυζόγαλο σε ατομικές μερίδες των 150 γραμμαρίων (με περιεκτικότητα σε λίπος γάλακτος ως 4%)
- Χαλβάς σε ατομική μερίδα ως πενήντα γραμμάρια
- Παστέλι σε ατομική μερίδα ως πενήντα γραμμάρια
- Μέλι σε ατομική μερίδα
- Σοκολάτα υγείας και γάλακτος σε ατομική μερίδα ως τριάντα γραμμάρια.
Δεν επιτρέπεται η διάθεση τσιχλών και καραμελών.
Ξηροί καρποί
Στα κυλικεία των σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης επιτρέπονται οι ξηροί καρποί όλων των ειδών, χωρίς προσθήκη αλατιού ή ζάχαρης, σε ατομική συσκευασία ως πενήντα γραμμάρια. Δεν επιτρέπονται οι τηγανισμένοι ξηροί καρποί.
Υγρά τρόφιμα
Εμφιαλωμένο νερό, ενώ μόνο στα κυλικεία των σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τα παρακάτω αφεψήματα: χαμομήλι, φασκόμηλο, τσάι του βουνού, χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή σύνθετων γλυκαντικών. Καφές μόνο για το προσωπικό. Δεν επιτρέπεται η διάθεση αναψυκτικών. Το νερό διατίθεται μόνο σε πλαστικές φιάλες και οι χυμοί μόνο σε πλαστικές και χάρτινες συσκευασίες.
Επιτρέπεται η διάθεση και «βιολογικών προϊόντων», όπως αυτά ορίζονται στους Κανονισμούς 834/2007 και 889/2008 του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου και του συμβουλίου, με την προϋπόθεση ότι αυτά εμπίπτουν στον ανωτέρω κατάλογο. Δεν επιτρέπεται η διάθεση λειτουργικών τροφίμων ή συμπληρωμάτων διατροφής και προϊόντων που περιέχουν γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς. Δεν επιτρέπεται η διάθεση άλλων προϊόντων που δεν περιλαμβάνονται σε αυτή τη διάταξη.
Τιμές
Στις επιχειρήσεις (κυλικεία, αναψυκτήρια, καντίνες κ.α.) που δραστηριοποιούνται εντός των δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων (δημοτικών, γυμνασίων, λυκείων, ημερήσιων και νυχτερινών), ισχύουν οι παρακάτω ανώτατες τιμές για ορισμένα τρόφιμα:
ΕΙΔΗ |
ΑΝΩΤΑΤΕΣ ΤΙΜΕΣ ΣΕ ΕΥΡΩ ΜΕ Φ.Π.Α. |
Σάντουιτς ή τοστ από ψωμί ολικής άλεσης ή λευκό, με τυρί (με προσθήκη ή μη λαχανικών, τομάτας, ελαιολάδου και άλλων) |
1,10 |
Σάντουιτς ή τοστ από ψωμί ολικής άλεσης ή λευκό με τυρί και γαλοπούλα (με προσθήκη ή μη λαχανικών, τομάτας, ελαιολάδου και άλλων) |
1,35 |
Απλό αρτοσκεύασμα (σουσαμένιο κουλούρι) σε ατομική συσκευασία σαράντα γραμμαρίων τουλάχιστον |
0,40 |
Τυρόπιτα-σπανακόπιτα με τυρί φέτα ή κασέρι βάρους 120 γραμμαρίων |
1,10 |
Εμφιαλωμένο νερό πεντακοσίων ml, εγχώριο ή μη, εντός ή εκτός ψυγείου |
0,35 |
στ) Φυσικοί χυμοί φρούτων με 100% χυμό (χωρίς πρόσθετη ζάχαρη) σε ατομική συσκευασία 250 ml |
0,95 |
Το ΚεΠΚα εφιστά την προσοχή των καταναλωτών. Καταγγελίες ή περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 2310 233333 (09.00-14.30).